To oczekiwana rewolucja

Projekt ustawy był zapowiadany przez MON przez ostatnie miesiące; jego znaczenie podkreślali m.in. Kosiniak-Kamysz oraz wiceszef MON odpowiedzialny za kwestię infrastruktury Cezary Tomczyk. Obaj poinformowali we wtorek na konferencji prasowej, że projekt został przyjęty na posiedzeniu Rady Ministrów i trafi do prac w parlamencie.

Proponowane rozwiązania mają za zadanie uprościć przepisy związane z realizacją kluczowych dla obronności inwestycji - to z jednej strony inwestycje związane z budową wzdłuż wschodniej granicy instalacji w ramach "Tarczy Wschód", a z drugiej np. budowa nowych jednostek wojskowych, magazynów czy poligonów, jak również inwestycje w rozbudowę przemysłu zbrojeniowego.

Kosiniak-Kamysz wskazał, że do tej pory proces uzyskania odpowiednich pozwoleń i zgód na inwestycje trwa zdecydowanie zbyt długo, np. trzy lata albo więcej. "Kończymy z tym. (...) Upraszczamy całą procedurę podejmowania decyzji" - powiedział.

Projekt zakłada podział inwestycji na inwestycje kluczowe, takie jak np. Tarcza Wschód oraz produkcja amunicji, oraz inwestycje strategiczne. W przypadku tych drugich, decyzję w uproszczony sposób wydawać ma wojewoda. "W jednej decyzji wojewody będą zintegrowane decyzje związane z administracyjnymi działaniami budowlanymi, architektonicznymi, decyzjami środowiskowymi" - tłumaczył Kosiniak-Kamysz.

Zdaniem szefa MON, przyjęty we wtorek projekt jest rewolucją, której oczekują nie tylko żołnierze i dowódcy, ale również obywatele - bo ci "oczekują sprawnego państwa".

Kosiniak-Kamysz poinformował m.in., że projekt przewiduje podział inwestycji na kluczowe i strategiczne. "Kluczową inwestycją jest na przykład Tarcza Wschód, jak również produkcja amunicji - powstanie fabryk w Polsce" - dodał. Wśród inwestycji strategicznych wymienił szereg potrzeb wojska, związanych m.in. z nowymi poligonami, lotniskami czy magazynami, w których będzie można przechowywać zamówiony sprzęt.

Szef MON zwrócił też uwagę na potrzebę absorpcji środków unijnych do rozbudowy zdolności polskiego przemysłu obronnego. Jak dodał, by środki nie przepadły, konieczna jest zdolność przemysłu do "natychmiastowego zagospodarowania tych środków i postawienia tych linii produkcyjnych, a nie zwlekania wielu lat".

Wiceszef MON Cezary Tomczyk stwierdził, że obecne procedury dot. wielu inwestycji są "po prostu absurdalne", a poprzez różnego rodzaju obostrzenia, inwestycje takie, jak budowa składu amunicji, może potrwać ok. sześciu lat. Tomczyk jako przykład pokazywał gruby tomy tysięcy strony dokumentów, które - jak mówił - obecnie potrzebne są do przeprowadzenia jednej, prostej inwestycji. "Po zmianie ten plik zmieni się de facto w kilkadziesiąt stron" - zadeklarował.

Wśród proponowanych zmian Tomczyk wskazywał m.in. na odstąpienie od zgody środowiskowej i zgody wodnoprawnej w przypadku najważniejszych inwestycji. Zapewnił jednak, że tego typu działania będą podejmowane w pełnym porozumieniu z Ministerstwem Klimatu i Środowiska; podkreślił też, że "natura jest naszym sprzymierzeńcem" w utrudnianiu ewentualnemu przeciwnikowi napaści.

Tomczyk zapewnił również, że wojskowe inwestycje będą realizowane przede wszystkim na gruntach państwowych i w oparciu o lokalne firmy.

Na mocy przyjętego we wtorek projektu "Tarcza Wschód" ma zostać uznana za inwestycję kluczową; to właśnie m.in. z myślą o wykonawcach tego programu, przewidującego budowę łącznie ok. 800 km umocnień i innych instalacji, zaprojektowano rozwiązania projektu.

Proponowane przepisy przewidują m.in. możliwość wywłaszczenia nieruchomości za odszkodowaniem. W zapisach znalazły się tez regulacje dot. uznawania danej inwestycji za strategiczną, o czym decydował będzie szef resortu obrony.

W projekcie założono, że do strategicznych inwestycji obronnych nie będzie miało zastosowania Prawo zamówień publicznych. Dzięki temu - jak argumentuje MON - ma skrócić się czas wyłaniania wykonawców projektu i robót budowlanych, a więc krótszy będzie też czas realizacji inwestycji.

Ponadto projekt zawiera przepisy dotyczące stref ochronnych terenów zamkniętych. W takiej strefie będzie można na przykład ustanowić zakaz przebywania lub ograniczenia swobody poruszania się. Właściciel nieruchomości, która znajdzie się w takiej strefie, będzie mógł żądać odszkodowania lub wykupienia nieruchomości lub jej części.(PAP)

mml/ mrr/